Chiller sistemleri, büyük binaların, endüstriyel tesislerin ve ticari alanların sıcaklık kontrolü için kullanılan özel soğutma sistemleridir. Bu sistemler, özel soğutucu akışkanlar aracılığıyla ısıyı emer ve ardından dışarı atarak veya başka bir yere transfer ederek ortamın sıcaklığını düşürür. Genellikle su soğutmalı veya hava soğutmalı olarak tasarlanabilen chiller sistemleri, dolaşım pompaları, kompresörler ve kondansatörler gibi temel bileşenleri içerir. Büyük ölçekli soğutma ihtiyaçlarına çözüm sunan bu sistemler, enerji verimliliği sağlama ve endüstriyel süreçlerde sıcaklık kontrolü sağlama amacıyla yaygın olarak kullanılır.
Chiller soğutma grupları, genellikle endüstriyel üretim tesisleri, gıda ve ilaç sanayi, plastik üretim tesisleri, kozmetik imalat tesisleri, soğuk hava depoları, oteller ve hastaneler gibi çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır. Ancak, her kullanım alanı benzersiz ihtiyaçlara sahip olduğundan, chiller projeleri özel olarak hazırlanmalıdır.
Örneğin, bir endüstriyel üretim tesisinde chiller sistemi, üretim süreçlerinde oluşan ısıyı etkili bir şekilde yönetmeye odaklanabilir. Gıda ve ilaç sanayinde ise hijyen standartlarına uygunluğu sağlamak ve ürün kalitesini korumak için özel tasarımlar gerekebilir. Plastik üretim tesislerinde ise malzeme soğutma ihtiyaçları ön planda olabilir.
Her bir kullanım alanının özellikleri ve gereksinimleri dikkate alınarak yapılan özel chiller projeleri, verimlilik, enerji tasarrufu ve uzun ömürlülük gibi faktörlere odaklanarak en iyi performansı sağlamayı hedefler. Bu nedenle, chiller sistemlerinin tasarımı, kullanılacağı endüstri veya sektöre özgü ihtiyaçları karşılayacak şekilde özenle yapılmalıdır.
Chiller sisteminin çalışma prensibi, temelde ısı transferi ve soğutma prensiplerine dayanır. Bu sistem, belirli bir ortamın sıcaklığını düşürmek amacıyla özel soğutucu akışkanlar kullanır.
Isı Absorbsiyonu
Chiller sistemi, soğutucu akışkan adı verilen özel bir madde kullanır. Bu madde, evaporatör adı verilen bir bileşen içinde bulunur. Isı absorbe etmek üzere tasarlanmış olan evaporatör, ortamdaki sıcak havadan veya sistem içinde dolaşan su gibi ısı kaynaklarından gelen ısıyı soğutucu akışkan üzerine transfer eder.
KOMPRESYON
Isıyı absorbe eden soğutucu akışkan, bir kompresör tarafından sıkıştırılır. Bu sıkıştırma işlemi, soğutucu akışkanın basıncını artırır ve sıcaklığını yükseltir.
Isı Boşaltma
Kompresyon işlemi sonrasında yüksek basınç ve sıcaklıkta olan soğutucu akışkan, bir kondansatörde soğutulur veya bir başka terimle reddolunur. Bu aşama, dış ortama veya bir soğutma kulesine ısıyı atarak soğutucu akışkanın tekrar kullanıma hazır hale gelmesini sağlar.
Genleşme
Soğutucu akışkan, basıncı düşürülmek üzere genleşme valfi adı verilen bir bileşen tarafından geçirilir. Bu aşama, soğutucu akışkanın basınç ve sıcaklığını düşürür.
soğuma
Genleşme işleminden sonra soğutucu akışkan, evaporatörde tekrar düşük basınçlı bir ortama maruz bırakılır. Bu aşama, soğutucu akışkanın ısısını atmosferden veya sistem içinde dolaşan su gibi ortamlardan emmesini sağlar.
Bu döngü, sürekli olarak tekrarlanarak chiller sistemi, istenilen sıcaklık seviyelerini korumak veya düşürmek için kullanılır. Chiller sistemleri genellikle büyük ölçekli ticari binaların iklimlendirme sistemlerinde veya endüstriyel tesislerde sıcaklık kontrolü için tercih edilir.
su soğutmalı
Su soğutmalı chiller soğutma sistemleri, hava soğutmalı chiller sistemlerinden farklı olarak, sıcak gazın kondenser devresinde su kullanarak soğutulmasını temel alır. Bu sistemlerde, hava soğutmalı bataryaların yerine genellikle shell & tube veya plakalı tip ısı değiştiriciler kullanılarak gazın soğutulması sağlanır.
Su soğutmalı chiller sistemlerinin çalışma prensibi sorulduğunda, kondenser içinde dolaştırılacak soğutma suyunun temin edilmesi aşamasında bir su kaynağına ihtiyaç olduğu belirtilmelidir. Bu su kaynakları, akarsular, deniz, soğutma kuleleri veya standart su hatları olabilir. Su soğutmalı chiller sistemleri genellikle sistem yerleşim alanının kısıtlı olduğu, enerji maliyetlerinin önemli olduğu ancak su maliyetlerinin düşük olduğu yerlerde tercih edilir.
hava soğutmalı
Chiller soğutma sistemleri, özelliklerine göre farklı kategorilere ayrılır ve bu sistemlerin ana ayrımı, ısı kaynağının türüne dayanır. Isı, havaya atılıyorsa bu sistemlere hava kaynaklı soğutma grubu, suya atılıyorsa su kaynaklı soğutma grubu denir. Hava soğutmalı chiller sistemleri, içindeki soğutucu gazın evaporatör ve kompresör aracılığıyla kazandığı enerjiyi hava soğutmalı bataryalar üzerinden atması prensibiyle çalışır.
Kompresörde sıkıştırılan ve yüksek sıcaklıkta gaz halindeki soğutucu akışkan, kondansöre yönlendirilir. Fanlar kullanılarak batarya yüzeyinde hava akışı sağlanır ve bu süreçte ısı transferi gerçekleşir. Gazdaki ısının havaya iletilmesiyle soğutma işlemi tamamlanır. Bu sayede hava soğutmalı chiller sistemleri, etkili bir şekilde çalışarak istenilen sıcaklığı elde ederler.
Aspa İklimlendirme Isıtma Soğutma ve Havalandırma Sistemeleri Nilka Klima Ortaklığıdır.